Co to jest przepustnica?

Co to jest przepustnica i do czego służy?

W świecie inżynierii mechanicznej małe komponenty często pełnią kluczowe role, decydując o wydajności i trwałości skomplikowanych systemów. Jednym z takich często niedocenianych, ale niezwykle istotnych elementów jest przepustnica.

Przyjrzyjmy się, co to jest przepustnica i dlaczego jest ważna w kontroli przepływu materiałów w rurociągach, podajnikach ślimakowych, zbiornikach i innych systemach.

Co to jest przepustnica i jak działa?

Przepustnica to rodzaj zaworu, będący kluczowym elementem w systemach rurociągów, który pozwala kontrolować przepływ różnorodnych mediów – sypkich, gazowych, płynnych.

Konstrukcja przepustnicy opiera się na talerzu umieszczonym zazwyczaj centralnie w korpusie przepustnicy. Talerz obraca się wokół własnej osi. Gdy jest ustawiony w pozycji zamkniętej, szczelnie blokuje przepływ. Po obróceniu o 90° otwiera drogę, umożliwiając swobodny obieg. To prosty mechanizm odcinający „otwórz-zamknij”.

Jednak kiedy talerz przepustnicy jest obracany wokół osi, umożliwia także regulację ilości przepływającego medium.

Więcej na ten temat piszemy w artykule: Jak działa przepustnica w transporcie materiałów sypkich?

Dzięki prostej budowie, stosunkowo niewielkim rozmiarom i niezawodnemu działaniu, zawory te znajdują zastosowanie w wielu obszarach. Przykładem są systemy wentylacji w budynkach, gdzie regulują dopływ powietrza do różnych pomieszczeń.

Inny przykład to układy dolotowe w samochodach, gdzie przepustnica kontroluje ilość powietrza dostarczanego do silnika, wpływając na proces spalania i wydajność.

Rodzaje przepustnic

Wyróżniamy kilka rodzajów przepustnic, z których każdy ma specyficzne zastosowanie i konstrukcję. Można je dzielić ze względu na różne kryteria.

Podział ze względu na budowę:

  • jednopłaszczyznowe – z pojedynczym talerzem
  • wielopłaszczyznowe – z kilkoma talerzami
  • zwrotne – uniemożliwiające przepływ zwrotny medium 
  • centryczne – z talerzem umieszczonym centralnie
  • mimośrodowe – z talerzem zamontowanym poza centralną osią

Podział ze względu na rodzaj wykończenia:

Podział ze względu na mocowanie:

Podział ze względu na rodzaj sterowania:

  • sterowane ręcznie
  • sterowane elektrycznie
  • sterowane pneumatycznie
  • sterowane hydraulicznie

Warto wspomnieć również o specjalnych przepustnicach motylowych opróżniania silosu, które montuje się pod silosami, zbiornikami i zasobnikami. Są wykorzystywane do odcinania przepływu materiałów sypkich, transportowanych grawitacyjnie.

Wybór odpowiedniego typu przepustnicy jest kluczowy dla efektywności i bezpieczeństwa systemów rurociągowych. Potrzebujesz wsparcia w tym zakresie? Napisz do nas. Nasi specjaliści podpowiedzą, która opcja będzie pasowała do Twojej instalacji.

Przykłady zastosowania przepustnic w aplikacjach przemysłowych

Napisaliśmy już trochę o zastosowaniach tych zaworów, jednak to zaledwie wstęp. Przyjrzyjmy się innym obszarom, w których te zawory okazują się niezastąpione. Co ważne, przepustnice mogą być zintegrowane z systemem automatyki, który pozwala na precyzyjne sterowanie procesem produkcji.

  1. Przemysł cementowy. Zawory te są często wykorzystywane do regulowania przepływu surowca (np. klinkieru cementowego) i gotowego produktu (cementu) w systemach przenośnikowych i silosach. Dzięki nim można precyzyjnie kontrolować ilość materiału dostarczanego do mieszania lub pakowania, co minimalizuje straty i poprawia efektywność produkcji.
  2. Produkcja pasz dla zwierząt. W zakładach produkujących pasze, zawory te są istotne na etapach magazynowania i dozowania surowców takich jak ziarna, mąka czy dodatki mineralne. Pozwalają na dozowanie składników zgodnie z recepturą.
  3. Przemysł chemiczny. Zawory wykonane z odpornych chemicznie materiałów są tu powszechnie stosowane. W zakładach produkujących detergenty, tworzywa sztuczne, nawozy, proszki czy granulaty są transportowane pomiędzy różnymi etapami produkcji. Zawory umożliwiają kontrolę ich przepływu, np. w systemach pneumatycznego transportu, zapobiegając ewentualnym zatorom i zapewniając ciągłość procesów produkcyjnych.
  4. Branża energetyczna. W elektrowniach cieplnych zawory te są używane m.in. do regulacji przepływu pary i wody w systemach chłodzenia oraz obiegu pary wodnej. Stosuje się je także w systemach spalania do regulacji dopływu powietrza i gazu do palników, co jest niezbędne do utrzymania optymalnych warunków spalania.
  5. Młyny. Zawory regulują przepływ ziarna i mąki pomiędzy różnymi etapami mielenia i przetwarzania.
  6. Przemysł wydobywczy. Zawory mogą kontrolować przepływ cieczy w procesach obróbki surowców. Modele o odpowiednich parametrach są w stanie wytrzymać intensywne warunki pracy z materiałami ściernymi.
  7. Systemy wentylacyjne i klimatyzacyjne. Zawory regulują przepływ powietrza w systemach HVAC.

Przepustnice znajdują szerokie zastosowanie w wielu branżach, od energetyki, poprzez przemysł wydobywczy, po przetwórstwo spożywcze. Opisane powyżej przypadki to jedynie przykłady.

W rzeczywistości ich użycie jest znacznie bardziej zróżnicowane i obejmuje wiele innych obszarów przemysłu. Masz wątpliwości, czy sprawdzi się również u Ciebie? Napisz do nas. Nasi specjaliści podpowiedzą czy i który model przepustnicy będzie odpowiedni do Twojej aplikacji.

Podsumowanie

Przepustnice, mimo swojej pozornie prostej konstrukcji, odgrywają kluczową rolę w kontrolowaniu przepływu materiałów w różnorodnych systemach.

Wybór odpowiedniego typu przepustnicy jest kluczowy dla efektywności, bezpieczeństwa i niezawodności Twojej instalacji. Szerokie spektrum zastosowań pokazuje, że warto zainwestować w najwyższą jakość.Sprawdź naszą ofertę przepustnic międzykołnierzowych i przepustnic motylowych. Znajdziesz tam wyłącznie narzędzia sprawdzonych producentów. Jakość popłaca.